Genel

Ekim Ayı Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi

Üretici fiyat endeksi (ÜFE), bir ülkedeki yerli üretimin, ürünlerin satış fiyatlarındaki ortalama hareketi hesaplayan ve temsil eden bir endeksler grubudur. Tarım ürünleri fiyat endeksi, çiftçilerin teslim ettikleri ürünler karşılığında aldıkları fiyat değişikliklerini, çiftlik çıkışına mümkün olduğunca yakın bir aşamada ölçmek için kullanılır.

üretici

Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE)

Üretici fiyat endeksi, yerli mal ve hizmet üreticilerinin aldıkları satış fiyatlarının zaman içindeki ortalama değişimini ölçen bir endekstir. ÜFE’ler, satıcının bakış açısından fiyat değişimini ölçer. Bu, alıcının bakış açısından fiyat değişimini ölçen Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) gibi diğer ölçümlerle çelişir.

Üretici fiyat endeksi, ürünleri üreten endüstriler açısından maliyetleri ölçerken, TÜFE fiyatları tüketiciler açısından ölçtüğü için ÜFE’den farklıdır. ÜFE, nesnel bir araç olarak kabul edilir ve uzun vadeli satın alma anlaşmalarında fiyatları ayarlamak için kullanılır.

Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi Nedir?

Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi, tarım faaliyetlerine ait fiyat değişimlerinin, balıkçılık, avcılık, ormancılık ve tarım ürünleri bakımından ölçen endekse verilen addır. Tarımsal fiyat endeksleri şunları içerir.

  • Tarımsal ürünlerin üretici fiyatları endeksi (çıktı)
  • Tarımsal üretim araçların satın alma fiyatları endeksi ( girdi)

Fiyat endeksi, mal ve hizmetlerin ya üretim şerlerini terk ettiklerinde ya da üretim sürecine girdiklerinde fiyatlarındaki değişimin bir ölçüsüdür. Yerel üreticilerin kendi çıktıların için aldıkları fiyatlarda veya yerli üreticilerin ara girdileri için ödediği fiyatlarda meydana gelen değişimin bir ölçüsüdür.

Bu nedenle temel olarak, bir fiyat endeksi, bir ürünün veya bir ürün sepetinin fiyatının baz alınarak, belli bir dönemden bu yana nasıl değiştiğini gösterir. Bir endeksin taban fiyatı anlaşma ile yüzde 100’dür. Yani 110’a eşit bir endeks mutlak fiyatta yüzde 10’luk bir artışı ve 95’e eşit bir endekse yüzde 5’lik bir düşüşü yansıtmaktadır.

üretici

Üretici Tarımsal Fiyat Endeksi

Tarımsal fiyat endeksi, tarımsal gelir ve harcamaların fiyat bileşenlerinden nasıl etkilendiğini ve bu nedenle tarım için ekonomik hesaplar ile nasıl bağlantılı olduğunu gösterir. Tarımsal fiyat endeksleri, çeşitli ekonomik analiz amaçlarına hizmet edebilir.

Aslında, tarımsal ürünlerin üretici fiyatlarındaki eğilimler ve tarımsal üretim araçlarının satın alma fiyatları hakkında bilgi sağlarlar, bu da fiyat karşılaştırılmasını kolaylaştırır. Çıkış fiyatı endeksleri, tarım mal ve hizmetleri kapsamındadır. Mahsulleri, hayvancılık ve hayvancılık ürünlerini içerir.

Girdi fiyatlarındaki endeksleri, mal ve hizmet ( gübre, yem, böcek ilacı, tohum, bakım ve oranım çalışmaları, enerji ve yağlar) ve yatırımlar mal ( makine ve teçhizat, çiftlikler ile ilgili brüt sabit sermaye oluşumu ara tüketimini de içeren tarım girdileri kapsayacak binalar)  oluşturur.

Çeşitli temel fiyat endekslerinden türetilen ürün grubu endekslerinin veya genel bir endeksin hesaplanması, referans ağırlıklandırma şemasına dayanır.  Ağırlıklandırma şeması ise, baz alınan  yıl boyunca her ülkedeki ürün satışlarının değerini ve üretim satın alma araçlarını yansıtır. Bir fiyat endeksi, temsili ürün sepetini veya ağırlıkları değiştirmeye gerek kalmadan birkaç yıllık bir süre için hesaplanır.

Tarımsal ürünlerin üretici fiyatları endeksi, bir dönem boyunca müşterilere fiilen satılan mal ve hizmetler için üreticinin aldığı geliri yansıtan işlem fiyatlarının ölçüsünü temsil eder. Bir çıktı ürününün her temel endeksiyle ilişkili değer aralığı, bu ürünün satışlarının ( KDV hariç) baz dönemdeki değerine eşittir. 

Satışların Değeri;

Satışların değerini belirlemek için;

Bayilere satılan üretimin değerinin dâhil edilmesi,

Çiftçiler tarafından diğer tarımsal birimlere yapılan bitkisel ürünlerin doğrudan satış değerinin içerilmesi,

Çiftçilerin iç pazardaki doğrudan satışlarının değerinin dâhil edilmesi,

Çiftçilerin yurtdışındaki doğrudan satış (ihracat) değerinin içerilmesi,

Ürünle ilgili harçların/ vergilerin değerinin ( indirilebilir KDV hariç) dâhil edilmesi

Çiftçilerin almış olabileceği ürün sübvansiyonlarının değerinin hariç tutulması,

Tarımsal işletmelerde kendi ürünlerinin tüketiminin değerinin hariç tutulması,

Özel, tarım dışı bahçelerden satılan ürünlerini değerinin hariç tutulması,

Stoktaki değişikliklerin değerinin hariç tutulması,

üretici

Ayrıca, hayvan fiyatlarının temel endeksleri, tarımdan ayrılan hayvanlara ( kesim veya ihracat) atıfta bulunur ve ağırlık, karşılık gelen satışların değeri olarak hesaplanır.

Tarımsal üretim araçlarının (girdi) satın alma fiyatları endeksi, çiftçilerin diğer tarımsal birimlerden mahsul ürünleri de dâhil olmak üzere,  üretim araçlarını (mal ve hizmetlerin yanı sıra yatırım malları) satın alırken yaptıkları harcamaları yansıtan işlem fiyatlarının ölçüsüdür.

Temel döneme denk geliyorsa, girdi endeksinin değer aralıklarının hesaplanması için temel değerdir. Ürünler üzerindeki sübvansiyonlar hariç vergileri  ( indirilebilir KDV gibi vergiler hariç) içerir. Girdi fiyat endekslerinin gözlem alanı, tarım sektörünün işletme giderlerinin tamamını kapsamaktadır.

Tarımsal yatırıma katkıda bulunan mal ve hizmetler için toplam endeksi hesaplamak için kullanılan ağırlıklar ile ilgili olarak, çiftçilerin bu tür mal ve hizmetlerin satın alınmasında, baz dönem boyunca yaptıkları harcamaları hesaba katar.

Ekim ayı Tarım Ürünleri Fiyat Endeksi

2020 yılı tarım ürünleri üretici fiyat endeksi bugün açıklandı. TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) tarafından açıklanan verilere göre, Ekim ayı yıllık yüzde 17,70 olarak açıklanırken, aylık oran ise yüzde 1,89 artış olarak açıklandı.

Tarımda ÜFE, 2020 yılı Ekim ayı, Eylül ayına göre yüzde 1,89 artarken, 2019 Aralık alına göre yüzde 14,17, 2019 yılı Ekim ayına göre yüzde 18,70 ve bir yıllık ortalamaya göre yüzde 13,99 artış olarak açıklandı.

Yapılan açıklamaya göre; tarım sektörlerine bakıldığında, tarım ve hayvancılıkta yüzde 1,82, orman ürünleri yüzde 2,66, balık ve balıkçılık sektöründe ise yüzde 3,85 artış gerçekleşti.

Ana gruplarda Eylül ayına göre değişim, hayvansal ürünler ve canlı hayvanlarda yüzde 1,47, bir yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 1,47 ve çok yıllık bitkisel ürünlerde ise yüzde 3,01 olarak artış gerçekleşti.

2019 yılı Ekim ayına oranla en az artış, lifli bitkilerde yüzde 4,57, ağaç ve çalı meyveleri ve sert kabuklu meyvelerde ise yüzde 6,13 olarak belirlenmiştir.

2019 yılının Ekim ayındaki yüksek artış ise, çeltikte yüzde 37,55, tahıllar (pirinç hariç) yüzde yağlı tohumlar ile baklagillerde yüzde 28,39 ve yüzde 25,99 ile üzümde gerçekleşmiştir.

Sebze, Kavun ve Karpuz’da Azalış Yaşandı

Tarımda alt gruplarda Ekim ayında yüzde 0,84 ile yağlı meyveler, canlı sığırlar yüzde 0,93, canlı hayvanlardan elde edilen ve işlenmemiş sütte gerçekleşti. 2020 Ekim ayında ise, yüksek artış, ağaç- çalı meyveleri ve sert kabuklu meyveler ile yüzde 16,02, çeltikte yüzde 8,22, lifli bitkilerde ise yüzde 6,77 olarak açıklandı.

 

Kalamata Zeytini Yetiştiriciliği Yaparak Para Kazanmak

 

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir